Yamaha – 60 χρόνια στους αγώνες: 1955 - 2015

Ο Βρετανός Phil Read κέρδισε τον πρώτο τίτλο του εργοστασίου στα 250cc το 1964, κερδίζοντας τονJim Redman της Honda. Με τον Valentino Rossi και τον Jorge Lorenzo να απειλούν να κάνουν το MotoGP του 2015 μια κούρσα για δύο άλογα, η Yamaha ετοιμάζεται να γιορτάσει την 60ή της επέτειο με άλλη μια κατάκτηση πρωταθλήματος. Και παρά το ότι λίγες σεζόν έχουν πάει τόσο ομαλά –κι αυτή έχει δρόμο ακόμη μπροστά της (το παρόν γράφεται Ιούνιο του 2015)- η Yamaha έχει ένα υπερήφανο αγωνιστικό παρελθόν που εκτείνεται προς τα πίσω σε κάθε ένα από αυτά τα 60 χρόνια μέχρι την πρώτη μοτοσικλέτα της εταιρίας, το Yamaha YA-1 Red Dragonfly που κέρδισε τους δύο πρώτους αγώνες το1955. Στη συνέχεια η Yamaha κέρδισε τη Honda και άλλες μάρκες σε μερικούς σημαντικούς αγώνες 125 και 250cc στην Ιαπωνία στα τέλη της δεκαετίας του ’50. Αλλά το 1959 η Honda είχε αναθεωρήσει τη στρατηγική της και άρχισε να τρέχει στους αγώνες με ειδικά κατασκευασμένες αγωνιστικές μοτοσικλέτες αντί με αγωνιστικά βασισμένα σε μοντέλα παραγωγής και πήρε εκδίκηση στους ιαπωνικούς αγώνες πριν ξεκινήσει για να κατακτήσει τις πίστες των GP στις αρχές της δεκαετίας του ’60. Η Yamaha δεν μπορούσε να χρηματοδοτήσει μια πλήρη εκστρατεία στα GP και συνέχισε να φτιάχνει αγωνιστικά βασισμένα σε μοντέλα παραγωγής τα επόμενα χρόνια και μάλιστα οι σχάρες εκκίνησης γέμιζαν με Yamaha TZ 250 και350 σε όλο τον κόσμο κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του ’70. Όμως η Yamaha έκανε κάποιες σημαντικές επιθέσεις στα GP στα μέσα της δεκαετίας του ’60 με μια σειρά από υψηλόστροφα δίχρονα δικύλινδρα και ανταμείφτηκε με έναν αριθμό από Παγκόσμια Πρωταθλήματα καθώς και αρκετή δημοσιότητα για τις αγωνιστικά εξελιγμένες μοτοσικλέτες δρόμου. Ο Βρετανός Phil Read κέρδισε τον πρώτο τίτλο του εργοστασίου στα 250cc το 1964, κερδίζοντας τον Jim Redman της Honda. O Read διατήρησε τον τίτλο το 1965 και κέρδισε άλλους δύο τίτλους στα 250cc για τη Yamaha. Ο ομόσταυλος του, BillIvy κέρδισε τον τίτλο των 125cc το 1967 αλλά τερμάτισε δεύτερος στο Πρωτάθηλμα ένα χρόνο μετά τον Read (που είχε ήδη κερδίσει το Πρωτάθλημα στα 125cc εκείνη τη χρονιά) που παράκουσε την εντολή την ομάδας να τερματίσει στη δεύτερη θέση. Η Yamaha μπήκε στη δεκαετία του ’70 κερδίζοντας μια σειρά από Παγκόσμια Πρωταθλήματα με τα δικύλινδρα 250cc και 350cc και αναβάτες όπως ο Αγγλος Rod Gould, ο Φιλανδός Jarno Saarinen, ο Γερμανός Dieter Braun και ο JohnnyCeccott από τη Βενεζουέλα. Ο Saarinen ήταν μπροστά στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα με το τετρακύλινδρο εν σειρά Yamaha 0W19 όταν σκοτώθηκε με τραγικό τρόπο στη Monza το 1973. Αντ’ αυτού τον τίτλο πήρε ο Ιταλός πολυπρωταθλτής Giacomo Agostini δύο χρόνια αργότερα, όταν ο πρώην κορυφαίος αναβάτης της MV Agusta κέρδισε το πρώτο GP 500 για γιαπωνέζικη μάρκα και μάλιστα μπροστά από τον αναβάτη της MV Agusta και πρώην αναβάτη της Yamaha, Phil Read. H αγωνιστική σεζόν του 1973 φαινόταν ότι θα ήταν πολύ ανταγωνιστική για τον Φιλανδό Jarno Saarinen (#3 στη φωτογραφία) και τη Yamaha που είχε εξελίξει ένα δίχρονο τετρακύλινδρο για τα GP500 έτσι ώστε να μπορεί να ανταγωνιστεί το MV Agusta του Giacomo Agostini (#1). Δυστυχώς στον 4οαγώνα της σεζόν στη Monza, έπεσε μπροστά του ο Renzo Pasolini (Aermacchi) και ο Saarinen δεν κατάφερε να τον αποφύγει. Δεκατέσσερις αναβάτες ενεπλάκησαν στην πτώση αυτή πολλοί από τους οποίους τραυματίστηκαν σοβαρά, οι Saarinen και Pasolini όμως σκοτώθηκαν.  Η αγωνιστικές δάφνες της Yamaha στα επόμενα είκοσι χρόνια οφείλονται σε τρεις Αμερικανούς: Kenny Roberts, EddieLawson και Wayne Rainey. Ο Roberts, πρώην πρωταθλητής US Grand National, έφτασε στην Ευρώπη το 1978 με εργοστασιακό τετρακύλινδρο εν σειρά ΟW38 και κέρδισε τον τίτλο στα 500cc με την πρώτη του προσπάθεια και ύστερα κέρδισε άλλα δύο πρωταθλήματα. Ο Lawson κέρδισε τρία πρωταθλήματα αφού το Yamaha YZR 500 αναβαθμίστηκε με V4 κινητήρα, με δύο αντίστροφα περιστρεφόμενους στροφάλους. Ο Kenny Roberts στο Yamaha OW48R με τα διάσημα γραφικά Speedblocks. Ο Rainey στις αρχές της δεκαετίας του ΄90 έκανε hat trick στους τίτλους της μεγάλης κατηγορίας, πριν την πτώση στοMisano και τον τραυματισμό που του κόστισε την καριέρα του. Ο Wayne Rainey κέρδισε τρία παγκόσμια πρωταλήματα GP 500 το 1990, 1991 και 1992 για τη Yamaha. Κι ενώ πήγαινε για το Πρωτάθλημα του 1994 έπεσε στο Misano και έσπασε τη σπονδυλική του στήλη, μένοντας έκτοτε παραπληγικός. Επικές έχουν μείνει οι μονομαχίες του στην πίστα με τον Kevin Schwantz. Στους αγώνες με μοτοσικλέτες παραγωγής η Yamaha είχε μικρότερη επιτυχία, αν και το 2009 ο Ben Spies έφερε στην εταιρία τον πολυπόθητο τίτλο του Παγκοσμίου Πρωταθλήματος Superbikes, στον οποίο μάλιστα αναβάτες όπως οFabrizio Pirovano και ο Noriyuki Haga έφτασαν εξαιρετικά κοντά. Ο Noriyuki Haga ήταν ένας πολύ ικανός αναβάτης που χάρισε στη Yamaha σημαντικές νίκες – αλλά Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Superbikes δεν κατάφερε να πάρει, ούτε με τη Yamaha (εδώ με το Yamaha YZF-R7) ούτε με τη Ducati.  Το πέρασμα του Ben Spies από τη Yamaha ήταν θυελλώδες. Το 2009 ο αμερικάνος αναβάτης κέρδισε το παγκόσμιο Πρωτάθλημα Superbikes με Yamaha YZF-R1, πράγμα που του εξασφάλισε το πέρασμά του στην ομάδα της Yamaha στα MotoGP. Εκεί όμως δεν τα πήγε τόσο καλά όσο όλοι περίμεναν. Το 2010 ήταν 6ος στο Πρωτάθλημα, το 2011 5ος μετά από επικές μάχες με τον Casey Stoner της Honda και το 2012, την τελευταία του χρονιά στη Yamaha ήταν 10ος.  Στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Supersport σημειώθηκαν περισσότερες επιτυχίες με Βρετανούς αναβάτες όπως ο CalCrutchlow, Chaz Davies και Sam Lowes, ο καθένας από τους οποίους κέρδισε κι από ένα Παγκόσμιο τίτλο τις έξι προηγούμενες σεζόν. Και παρά το ότι η Yamaha αντιμετώπισε μερικά προβλήματα στο να κάνει γρήγορο το τελευταίοYamaha YZF-R1 (και βρέθηκε σε αμηχανία όταν ο Michael Dunlop την απέρριψε για το τελευταίο TT), ο Josh Brooksανεβαίνει ήδη σε τακτική βάση στο Βρετανικό Πρωτάθλημα Superbikes (BSB) και η εταιρία θα επιστρέψει με μια πλήρη ομάδα στο Παγκόσμιο Superbikes στην επόμενη σεζόν (2016). Στο μεταξύ η Yamaha είχε μια φανταστική δεκαετία στα MotoGP εμπνευσμένη από τον Valentino Rossi που έφυγε από τη Honda το 2004 και μετέτρεψε το τετρακύλινδρο YZR-M1 από απέλπιδα προσπάθεια (μόνο ένα βάθρο το 2003) σε Πρωταθλητή. Ο Rossi κέρδισε τους τρεις από τους τέσσερις επόμενους τίτλους και μετά πήγε στην Ducati. Ύστερα επέστρεψε στη Yamaha δίπλα από τον Jorge Lorenzo ο οποίος κέρδισε κι ένα δεύτερο Πρωτάθλημα. Ο Valentino Rossi έφερε στους αγώνες μοτοσικλέτας μια διαφορετική, πιο κεφάτη κουλτούρα που ο κόσμος αγκάλιασε αμέσως. Τον Rossi δεν τον θαυμάζουμε μόνο για το απίστευτο ταλέντο του και τις ικανότητες στην πίστα αλλά και για όλο το παράπλευρο θέαμα που μας χαρίζει. Π.χ. τις μεταμφιέσεις του (εδώ στην Catalunya το 2004 ντυμένος Γιατρός), τα χρώματα στο κράνος και τα γραφικά της μοτοσικλέτας του. Το 2004 ήταν η καλύτερη μεταγραφή που έκανε η Yamaha στην ιστορία της καθώς κατάφερε να μετατρέψει το εργοστασιακό αγωνιστικό από μέτριο σε πρωταθλητή. Ακόμη και η Yamaha δεν θα μπορούσε να πιστέψει ότι οι δύο εργοστασιακοί της αναβάτες θα τα πήγαιναν τόσο καλά μέσα στο 2015 που μάλλον θα τελειώσει με έναν από τους δύο να κερδίζει τον 5ο τίτλο για λογαριασμό της μέσα στα τελευταία 8 χρόνια. Phil Read, o πρώτος πρωταθλητής της Yamaha «Όλα ξεκίνησαν με ένα τηλεγράφημα από την Ιαπωνία που μου ζητούσε να οδηγήσω στο ΙαπωνικόGrand Prix στη Suzuka. Ήμουν επικεφαλής του αγώνα στον τελευταίο γύρο όταν η μοτοσικλέτα έμεινε με ένα κύλινδρο κι έτσι τερμάτισα 3ος πίσω από τον Jim Redman που κέρδισε το Πρωτάθλημα [με Honda]. Την επόμενη σεζόν μου έδωσαν πλήρη εργοστασιακή υποστήριξη για πέντε αγώνες, αλλά για τους άλλους έξι μου έδωσαν μόνο τις μοτοσικλέτες και τα ανταλλακτικά, συν £5000 κι έπρεπε να χρηματοδοτήσω τις μεταφορές. Εκείνο το πρώτο Πρωτάθλημα κρίθηκε στον Ιταλικό γύρο στη Monza. Ήταν μεγάλη στιγμή αλλά ηYamaha δεν το κατάλαβαν εκείνες τις ημέρες. Έστειλαν μόνο ένα μηχανικό που έπρεπε να συναντήσω στο αεροδρόμιο, να του βρω ξενοδοχείο κλπ. Δεν κατάλαβαν πόσο σημαντικό ήταν. Ανησύχησα πολύ όταν έφτασα στη Monza επειδή άκουσα αυτόν τον απίστευτο ήχο, το εξακύλινδρο 250άρι Honda. Νόμισα ότι θα έχανα επειδή ήταν πολύ γρήγορο, αλλά κατάφερα τελικά να κερδίσω τονRedman και να πάρω το Πρωτάθλημα. Μετά πήγα στο ξενοδοχείο κι έκανα ένα ντους. Δεν υπήρχαν συνεντεύξεις τύπου και τηλεόραση εκείνες τις ημέρες. Η Yamaha δεν έδειξε ότι νοιάζεται ιδιαίτερα, αλλά μου έδωσε 50% περισσότερα την επόμενη σεζόν. Κι όταν πήγα στην Ιαπωνία για το τελευταίο Grand Prix στη Suzuka έδωσαν ρεπό σε όλους τους εργαζόμενους στο εργοστάσιο και νοίκιασαν το δημαρχείο στο Hamamatsu. Έκαναν ολόκληρη γιορτή και είχα για παρέα πέντε γκέισες. Τα Yamaha ήταν πολύ γρήγορα, αλλά τα εξακύλινδρα Honda δούλευαν πολύ καλά την επόμενη χρονιά. Ο Redman όμως έπεσε στα μισά της σεζόν κι έτσι κέρδισα κι άλλο πρωτάθλημα. Μετά το 1968 κέρδισα το Πρωτάθλημα στα 125 και ξανά στα 250. Τότε η Yamaha μου είχε πει να αφήσω τον [ομόσταυλο]Bill Ivy να κερδίσει τα 250cc αλλά χωρίς να το έχουμε συζητήσει κι έτσι θύμωσα πολύ και είπα ότι θα πρέπει να με κερδίσει στον αγώνα. Νόμιζαν ότι ήταν καταπληκτικός, και ήταν, αλλά τελικά τον κέρδισα».